Od czasu do czasu zdarza mi się współpracować z czasopismem Branża Dziecięca. Tym razem przygotowałam dla nich widziane pedagogicznym okiem zestawienie zabawek rozwijających inteligencję emocjonalną i empatię. Takie zabawki powinny zachęcać do rozmawiania o emocjach, opieki, wciągać na dłużej i motywować do poznawania siebie oraz świata.

W latach dziewięćdziesiątych ubiegłego wieku, psycholog harvardzki Daniel Goleman zakwestionował popularne do tej pory stwierdzenie, że wyłącznie wiedza akademicka jest głównym wyznacznikiem poczucia szczęścia i sukcesu w życiu. Stworzył pojęcie inteligencji emocjonalnej, która od tego czasu została zbadana wzdłuż i w szerz.

Chodzi o praktyczne wykorzystanie zdobywanej wiedzy (niekoniecznie akademickiej) i wrodzonego potencjału. To też umiejętność rozpoznawania własnych emocji, nazywania ich, współodczuwanie z innymi oraz motywowanie się do rozwoju. Chcąc rozwijać inteligencję emocjonalną dziecka już od najmłodszych lat, można proponować własne zabawy i zabawki wspierające rozwój kluczowych kompetencji związanych z tym rodzajem inteligencji.

• Samoświadomość – umiejętność rozpoznawania własnych emocji, wiara w siebie itd.
• Samoregulacja – chodzi o rozumienie norm społecznych i umiejętność ich zaakceptowania, ale też dostosowanie się do zmian itd.
• Motywacja – otwartość na poznawanie nowości, umiejętność dążenia do realizacji celu itd.
• Empatia – rozpoznawanie emocji innych ludzi, grup społecznych, akceptowanie odmienności, takt, wsparcie w potrzebie, opieka itd. 
• Umiejętności społeczne – komunikacja z ludźmi, łagodzenie konfliktów, udział w konfliktach, budowanie przyjaźni, relacji, współpraca z innymi ludźmi itd.

Całkiem sporo o tym rozmawiałam goszcząc w jednym z odcinków podkastu Piotra tworzącego Tato na Wyspach. Kliknij w zdjęcie żeby posłuchać do tego odcinka.

Pytaki

Pytaki, pytaki.pl – to gra planszowa dla całej rodziny lub większej grupy rówieśników. Wielokrotnie nagradzana, bo jak mało która planszówka, zachęca do rozmawiania o emocjach. Zaprojektowana po to by ułatwić poznawanie drugiego człowieka, mówienie o sobie i rozważanie, co dla mnie i dla innych jest najważniejsze. Prosty pomysł polega na losowaniu pytań, które zachęcają do analizowania otoczenia, rodzinnych sytuacji lub postaw współgraczy. Gra wzmacnia też umiejętności komunikacyjne i wspiera budowanie relacji w rodzinie. Przeznaczona dla dzieci już od czwartego roku życia. Spodoba się dzieciom 7+.

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

Empatio

Empatio, Granna – gra karciana z przepięknymi ilustracjami. Sprawdzi się z dziećmi w wieku szkolnym i starszymi. Zachęca do opowiadania historii, w których uczestnicy wcielają się w postacie z ilustracji. Co ciekawe, narysowane postacie nie mają twarzy, nie można się sugerować mimiką, za to trzeba nazwać ich emocje. Jak wiadomo, emocje każdy odczytuje indywidualnie, nie zawsze trafi się w intencję opowiadającego, ale samo granie z pewnością pozwala poćwiczyć rozumienie przeżyć innych osób, a opowiadanie historii rozwija językowo. Spodoba się dzieciom 6+.

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

Odkrycia. Poznać i zrozumieć siebie

Odkrycia, Poznać i zrozumieć siebie, Epideixis – tytuł dotyczy odkrywania własnych emocji oraz perspektywy współgraczy. Dzieci korzystając ze szczegółowej planszy, pionków, kostek, ale przede wszystkim kolorowych kart z narysowanymi różnymi sytuacjami „do przepracowania”, mają szansę porozmawiać na tematy, które niekoniecznie zawsze są proste. Chodzi tu o przećwiczenie w bezpiecznych warunkach (w końcu gramy na niby) sytuacji, z którymi być może przyjdzie się zmierzyć w prawdziwym życiu. Uczestnicy mają szansę poznać i określić własne reakcje. Taka gra może pomóc rodzicowi zachęcić dziecko do rozmawiania o trudnych tematach, wspólnego szukania rozwiązania. Spodoba się dzieciom 9+.

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

Aqua Dragons

Aqua Dragons, Gnozo Toys – w zasadzie nie jest to zabawka, bo trudno żywe stworzenia nazywać zabawką i przed zakupem głównie o tym bym z dzieckiem porozmawiała. Zestaw zawiera jajeczka, które można ożywić ze stanu hibernacji poprzez wprowadzenie ich do wody, gdzie zaczną się wykluwać i ożywać. To prawdziwe skorupiaki, które dzięki możliwości utrzymania przy życiu jajek w suchych warunkach, potrafią przetrwać bardzo długi czas. Dopiero przy kontakcie z wodą, z jajek wykluwają się pływające osobniki. Opiekowanie się żywymy stworzeniami to już poważna sprawa związana z odpowiedzialnością i dbaniem o innych. Spodoba się dzieciom 3+ (oczywiście potrzebna będzie pomoc dorosłego w opiece nad smokami).

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

Emocje. Rozumiem, nazywam, wyrażam

Emocje. Rozumiem, nazywam, wyrażam, Epideixis – to gra przeznaczona dla dzieci powyżej dziesiątego roku życia. Stworzona przez osoby pracujące od lat z młodzieżą, szukające narzędzia do „otwierania” skrytych nastolatków. Składa się z sześciu plansz skupiających się na różnych tematach np. własnych emocjach lub rozpatrywaniu ogólnych prawd np. Co sądzisz o powiedzeniu, że pieniądze szczęścia nie dają? Gra jest na tyle uniwersalna, że niekoniecznie trzeba przerabiać wszystkie plansze za każdym razem. Można w konkretnej sytuacji rozmawiać o tym, co w danym momencie jest najważniejsze dla graczy/rodziny. Spodoba się dzieciom 10+.

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

Zestaw do scrapbookingu

Zestaw do scrapbookingu, Astra – najprostszy sposób wyrażania własnych emocji, przeżyć i pokazywania światu, co dla mnie jest ważne. Jakie rzeczy mi się podobają, jakimi chcę się otaczać. Taka forma zabawy plastycznej nie tylko rozwija manualnie, ale też zachęca dziecko do planowania, projektowania, personalizowania przedmiotów. W scrapbookach często lądują pamiątki, ważne skrawki rzeczywistości twórcy, co jest też budowaniem tożsamości i wspomnień. Można go tworzyć rodzinnie lub indywidualnie. Sama praca może też relaksować i wyciszać. Spodoba się dzieciom 8+.

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

Małpki Fingerlings

Małpki Fingerlings, WowWee – to małe stworzenia, którymi trzeba się opiekować. Małpkę można przyczepić do palca i po prostu wszędzie ze sobą zabierać. Potrafi mrugać oczami, kręcić głową, porozumiewa się z właścicielem przy pomocy różnych odgłosów. Jest bardzo zadowolona kiedy dziecko się nią po prostu zajmuje np. drapie po brzuchu. Dla malucha taka zabawka może być świetnym treningiem przed przyjęciem do domu prawdziwego zwierzaka. Opiekowanie się nim, pilnowanie, zabawianie, reagowanie na zaczepki, to też sposób na ćwiczenie odpowiedzialności i rozbudzanie empatii. Spodoba się dzieciom 5+.

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

Kurczaczki Little Live Pets

Kurczaczki Little Live Pets, Cobi – wszystko zaczyna się od jajka, z którego wykluwa się kurczaczek. Trzeba więc opiekować się najpierw jajkiem, obserwować i ćwiczyć cierpliwość czekając na nowego towarzysza zabaw. Kurczaczek powoli się wykluwa i wciąż potrzebuje opieki. Interaktywny pisklak potrafi np. podskakiwać, ale też oczekuje głaskania po główce. Wtedy wydaje zabawne dźwięki, informuje, że jest zadowolony. Opiekowanie się małym kurczakiem jest świetnym sposobem na uczenie najmłodszych cierpliwości, delikatności i reagowania na potrzeby innych. Można z nich stworzyć całą kolekcję. Spodoba się dzieciom 5+.

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

Boule

Boule, Plan Toys – towarzyska gra podwórkowa. Polega na precyzyjnym rzucaniu kulami w wyznaczone miejsce. Oczywiście gra się według konkretnych reguł. Świetnie się sprawdzi jako gra zespołowa, rodzinna (choć można też grać jeden na jeden). Jest tu motyw rywalizacji, ale nie jest oparty na sprawności fizycznej, co ważne w przypadku młodszych dzieci. Istnieją zestawy przeznaczone dla młodszych i starszych graczy. Taka gra zachęca do spędzania czasu na świeżym powietrzu i angażowania się do współpracy zespołowej, jednocześnie pozwala brać udział w spokojnej rywalizacji opartej na obserwowaniu działań rówieśników (uważność) lub zaangażowania na rzecz całego zespołu. Spodoba się dzieciom 6+.

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

Domek

Domek, Rebel – to jest gra, w której można samodzielnie decydować o wystroju wnętrza, pomieszczeń i ogólnie klimacie całego domu. Oczywiście jest też element niespodzianki i planowanie strategii, bo przecież to, co się podoba nam, może też wpaść w oko innym graczom. Podczas zabawy dziecko ma szansę spersonalizować swoją grę, pokazać co mu bardziej lub mniej odpowiada, Musi też obserwować działania innych graczy, co jest znakomitym ćwiczeniem komunikacji i planowania działań. Bardzo plastyczne ilustracje i przestrzenny domek sprawiają, że dziecko łatwiej angażuje się w grę. Spodoba się dzieciom 8+.

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

Gorący ziemniak junior

Gorący ziemniak, Alexander – to gra rodzinna, w której należy jak najszybciej odpowiedzieć na pytanie. Komu się nie uda zostaje z gorącym ziemniakiem w dłoniach i traci punkty. Gra generuje salwy śmiechu, które są świetnym sposobem na rozładowanie napięć i negatywnych emocji. Jest też element radzenie sobie ze stresem, bo podczas rozgrywki walczymy z czasem. Dlatego warto proponować tę grę nieco starszym dzieciom, dla których upływający czas nie jest powodem do stresu, jest natomiast okazją do poćwiczenia działań związanych z presją czasu. Spodoba się dzieciom 7+.

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

Pupil Kupil

Pupil Kupil, Goliathto – tym razem lekcja odpowiedzialności, bo z tym się wiąże bycie właścicielem czworonoga. Zabawa polega na sprzątaniu kupy po psie. Tak po prostu, choć jest przy tym mnóstwo śmiechu i adrenaliny, bo nigdy tak do końca nie wiadomo, na kogo wypadnie to sprzątanie i w którym momencie jamnik zrobi kupę. Jednak cała ta śmieszna sytuacja niesie bardzo mądre przesłanie – sprzątaj po swoim psie. Pomijając kwestię mandatów, chodzi też o szacunek dla innych osób przebywających w przestrzeni publicznej i właśnie poczucie odpowiedzialności za własne zwierzę. Spodoba się dzieciom 5+.

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

Little Live Babies

Little Live Babies, Cobi – to bobasy, którymi trzeba się zająć w żłobku. Mają swoje wymagania – bywają głodne, chcą się pobawić, czasem płaczą. Wcielenie się w postać opiekunki lub opiekuna takich maluchów może pomóc dziecku rozwijać empatię, ale też zrozumieć, że każdy człowiek ma własne potrzeby, niekoniecznie podobne do naszych. Taka zabawka może się sprawdzić u dzieci oczekujących rodzeństwa lub tych które są zazdrosne o młodsze rodzeństwo. Płaczące bobasy mogą też pomóc w przygotowaniu do adaptacji przedszkolnej. Spodoba się dzieciom 4+.

Lalka bobas

Lalka bobas, Simba – taka lalka jest świetną zabawką wyrabiająca w dziecku świadomość odpowiedzialności za drugiego człowieka. Uczy empatii, pielęgnowania i troski o mniejszych, młodszych i słabszych. Bobas jest też zabawką, dzięki której dzieci mogą ćwiczyć zachowania pozwalające wcielać się w rolę np. mamy, taty, starszego brata. Takie zabawy rozwijają umiejętności społeczne i budowanie rodzinnych relacji przez naśladowanie, utożsamianie się z opiekunami oraz samodzielne wymyślanie scenariuszy. Spodoba się dzieciom 3+.

Kliknij w obrazek żeby sprawdzić cenę i dostępność.

To też może się przydać

Mocno się napracowałam przy tym wpisie, teraz liczę na Ciebie, bo chciałabym żebyśmy zostały w kontakcie. Jak? Jest kilka możliwości, mam nadzieję, że skorzystasz:

• Zostaw proszę komentarz, bo dla mnie każda informacja zwrotna na temat mojej pracy, jest bardzo ważna.
• Jeśli uważasz, że piszę z sensem i o ważnych sprawach, podziel się wpisem ze znajomymi.
• Polub Fan Page na Facebooku, jest tam już mnóstwo mam, zapraszamy!
• Koniecznie zajrzyj na stronę Podcasty, gdzie czeka cała masa krótkich porad wychowawczych do odsłuchania.
• Obserwuj profil na Instagramie, tam znajdziesz kulisy bloga i moją codzienność.