Smutek jest naturalną reakcją na jakąś stratę. Najczęściej kojarzy się ze śmiercią, ale niekoniecznie jest za każdym razem tak drastycznie. Czasem dziecko coś zgubi i jest mu smutno.
Smutek rzadko jest „czystą” emocją, częściej odczuwamy go w połączeniu z innymi np. tęsknotą, lękiem, gniewem, rozczarowaniem. Może być też odczuwany w połączeniu z radością. Warto rozmawiać o wszystkich dziecięcych emocjach.
Ktoś może się zastanawiać, po co się smucić? Do czego jest to nam potrzebne? Zwłaszcza rodzice, bo patrzenie na smutne dziecko, jest przykrym doświadczeniem. To ważne żeby dobrze zrozumieć potrzebę smutku i jego funkcję. Jedną z nich jest informacja dla świata, że dzieje się coś nie tak, że potrzebuję pomocy.
Ważna jest też umiejętność radzenia sobie ze smutkiem. I to chyba najtrudniejsze, bo proszenie o pomoc w takich sytuacjach jest trudne. Tak samo jak umiejętne jej udzielanie.
Jak pomóc smutnemu człowiekowi? Zwłaszcza małemu człowiekowi? O tym wszystkim rozmawiamy z Piotrem Zagórowskim, autorem bloga i podcastu Tato na Wyspach >>
Kliknij w zdjęcie żeby posłuchać tego odcinka.
Kiedy smutek powinien zacząć niepokoić?
Gdy jest niekonstruktywny, co oznacza dwie rzeczy:
- bez powodu,
- zbyt długo trwa.
Trudność polega na tym, że to bardzo subiektywne odczucie. W związku z tym, warto uczyć siebie i dzieci, jak samemu sobie pomóc:
- mówić o tym,
- wyjść do ludzi,
- szukać rzeczy, które sprawiają mi przyjemność,
- robić to w czym jestem dobra.
Książki dla dzieci o smutku i innych emocjach
Jak zwykle przy takich tematach, staram się szukać książek pokazujących najmłodszym, jak można przeżywać smutek. Szczerze mówiąc, dość trudno znaleźć książki o smutku dedykowane dzieciom. Nic dziwnego, wolimy im pokazywać radosne chwile.
Pod patronatem Aktywne Czytanie jest jedna z serii pięknych książek Bajki Plasterki >>
Tu opowiedziałam o wszystkich, bo dotyczą różnych strat np. dziadek, babcia, mama, zwierzątko, przyjaciel itd.
Najwięcej propozycji tytułów związanych ze smutkiem dotyczy straty, pożegnania, rozstania i śmierci znajdziesz w zestawieniu książek na temat straty, przemijania i pożegnania >>
Przeżycia dzieci w czasie wojny
Smutek – w nieco innej odsłonie – pokazany został w pięknej i cudownie opracowanej serii „Wojny dorosłych – historie dzieci”.
Tutaj temat smutku nie zawsze ma związek z utratą bliskiej osoby, a bardziej z przeżywaniem czasów kiedy ludzie dla siebie byli najgorszymi wrogami.
Ten smutek dotyczy zmiany w życiu, okrucieństwa, bezradności i utraty dziecięcej niewinności. Więcej o książkach z tej serii opowiedziałam filmowo Książki dla dzieci o wojnie >>
