Co to za krzyki?!
Dzieci kłócą się o wszystko, ponieważ coś im się nie podoba. Krzyczą, bo np. dostały nie taką kanapkę, zabawkę, poszło coś nie po ich myśli i krzyczą, kiedy się kłócą. Nie chcą jechać tam, a chcą jechać gdzie indziej. Kiedy po prostu rozmawiają z nami poprzez krzyk.
Przetrwać krzyki
Tutaj nie mamy do czynienia z dorosłymi, którym trochę łatwiej wyjaśnić, pewne rzeczy związane, z komunikacją i krzykiem. Mamy do czynienia z dziećmi, które my czasami uznajemy za agresywne, właśnie dlatego, że krzyczą.
Powiem od razu, że nie podam złotej recepty, na to, żeby dzieci przestały krzyczeć.
W pewnym wieku, właściwie, na pewnych etapach rozwoju, krzyki są potrzebne, pomocne. Krzyk jest po prostu narzędziem dziecka, którego używa, do komunikowania o swoich przeżyciach.
Wiem, że sto razy łatwiej byłoby, gdyby dziecko potrafiło powiedzieć:
- Jestem zmęczona i chciałabym już jechać do domu, a nie jeszcze, stawać przy spożywczaku, żeby zrobić drobne zakupy.
- Cały dzień za tobą tęskniłam, a Ty, teraz gadasz przez telefon, zamiast zwrócić na mnie uwagę.
Krzyki to też informacja
Zaczyna się krzyk albo po prostu kłócą się ze sobą, ponieważ po prostu tak rozmawiają i wszystko im przeszkadza.
Brat lub siostra, krzywo trzyma nogę, inaczej oddycha, niż ja bym sobie tego życzyła. Znasz to?
Co dobrego wynika z dziecięcych kłótni? >>
Ten krzyk, będzie Wam towarzyszył, więc po prostu trzeba się do niego przyzwyczaić, co wcale nie znaczy, że trzeba mu w jakiś sposób ulegać.
Taka sytuacja
Dziecko do nas mówi: Ja chcę zjeść teraz lizaka.
Mówimy mu: Nie, teraz nie możesz zjeść tego lizaka.
Wiemy, że jest przed obiadem i wiemy, że jak teraz zje lizaka, to przez pół godziny, jakie mamy do spędzenia w samochodzie, jadąc do domu, będzie jakieś szaleństwo. Albo po prostu nie chcemy, żeby dziecko jadło słodycze, przed zjedzeniem obiadu, więc odmawiamy.
Co robi dziecko?
Dziecko: Ale ja bardzo chcę zjeść tego lizaka!
My: Nie nie możesz zjeść tego lizaka!
Zaczynają się krzyki. To jest najprostsza z możliwych sytuacji, wiem, że znacie ich tysiące, z własnego doświadczenia.
Prosty powód do krzyku
To jest tak, że czasem uznajemy krzyki, za formę agresji, tzw. „niegrzecznego” zachowania. Oczywiście tutaj biorę to w cudzysłów, bo trudno powiedzieć, co jest niegrzecznym zachowaniem.
5 rzeczy, które uznaejmy za niegrzeczne zachowanie, choć nim nie są >>
Dziwimy się, dlaczego dziecko nie może zrozumieć, że ty nie chcesz dla niego niczego złego, po prostu są granice, których trzeba się trzymać? Chcemy pozbyć się przyczyny krzyku, ustalić, o co chodzi z tym lizakiem, zamiast zaakceptować to, że dziecko w tym momencie potrzebuje się wykrzyczeć.
Miało jakieś pragnienie, poinformowało nas o nim, a my poinformowaliśmy dziecko o tym, że nie może tego teraz mieć i to jest powód do krzyku.
Wiem, że może dla dorosłego brzmieć to absurdalnie, natomiast dla dziecka to jest powód do krzyku.
To mnie wkurza! Stąd te krzyki!
Taki maluch zdaje sobie sprawę z tego, że istnieją jakieś granice, których trzeba się trzymać. Prawdopodobnie, zdaje sobie sprawę również z tego, że ty się nie ugniesz i nie zje teraz tego lizaka, a bardzo chce, tu i teraz.
Może być jeszcze inna przyczyna. Pewnie dziecko zauważyło, że boisz się trochę tego krzyku, że wolisz zgodzić się, na różne rzeczy niż wysłuchiwać wrzasków. To jest bardzo sprytne, mądre i w sumie logiczne wykorzystanie pewnego narzędzia, którym w tym przypadku jest krzyk.
To nie są złośliwe krzyki. Być może niechcący nauczyliśmy tego nasze dzieci.
Warto pokazać dziecku, że krzyki są w porządku, ale to nie jest narzędzie do manipulowania i wywierania nacisku. Krzyk, dziecko moje kochane, nie daje ci nade mną władzy.
Wiem, że jako rodzice mamy dosyć krzyku, że chcielibyśmy, żeby było cicho, ale jeżeli weźmiemy pod uwagę to, że krzyk jest formą komunikacji, wyrazu, która minie. Jeśli tej sprawy nie nakręcimy, to może warto z tym krzykiem, w pewien sposób współpracować.
Jak to zrobić?
Po pierwsze, nie buntować się przeciwko niemu, niech on sobie będzie. Naszym celem lub założeniem, nie jest to, żeby dziecko przestało krzyczeć tu i teraz, bo pewnie się ie da tego zrobić w tej chwili. Krzyki w tej chwili są po to, żeby wyrzuciło z siebie emocje, więc krzyk jest w porządku (co nie znaczy, że jest miłym doznaniem).
Ważne, żeby maluch zrozumiał, że krzykiem, oprócz tego, że wyrzuci z siebie to niezadowolenie, nic więcej nie załatwi. Nie sprawi tym, że ja się też wkurzę, zacznę krzyczeć i zrobi się niemiła sytuacja.
Krzyk dziecka mnie (rodzica) do niczego więcej nie sprowokuje, oprócz tego, że zauważę cię (dziecko) i twoje niezadowolenie. „Aha, widzę, że bardzo chcesz zjeść tego lizaka, aż krzyczysz ze złości. Zdenerwowałaś się, bo chciałaś zjeść tego lizaka. Nie podoba ci się, że się nie zgodziłam”.
Zorientujmy się, o co chodzi, jakie emocje chce dziecko wykrzyczeć i przyjmijmy to zupełnie spokojnie. Bez tego, z czym spotkałam się kilka razy, czyli: „Aha, to ja ciebie dziecko przechytrzę. Wiem, że krzyczysz, bo masz jakieś swoje powody, ale ja jestem ponad to, będę milczeć obrażona”.
Nie chodzi o to, że jesteśmy „ponad to”. Chodzi o to, że my rozumiemy, dlaczego dziecko krzyczy, więc nie strzelamy focha postawą: „Pokrzycz sobie, nic mi to nie robi”.
Emocje rodzica
Chodzi o to, żeby powiedzieć dziecku, jak się czujemy z tą krzykliwą, głośną sytuacją. Uważam, że to jest najbardziej szczere, stosunku do dziecka i wydaje mi się, że dziecko najlepiej to zrozumie.
Zastanawiając się, co ja bym zrobiła w takiej sytuacji, gdyby ktoś, czegoś mi zabraniał, to chciałabym zostać zrozumiana. Wiem, że nie mogę mieć tego tu i teraz, ale jest mi po prostu przykro i tyle. Z krzykiem dzieci jest tak samo.
Dorośli też to robią, na przykład, biegniemy na autobus i nie zdążymy lub minie nam ulubiony serial, bo staliśmy w korku. Czasami przeklniemy sobie pod nosem lub coś sobie pomyślimy.
Krzyk jako narzędzie
Jako dorośli, nie wrzeszczymy (raczej…). Dzieci w takich sytuacjach, które zdarzają im się bardzo często, po prostu krzyczą.
My ten krzyk, mamy oswojony i pokazujemy dziecku, że owszem, jest to jakieś narzędzie do wyrzucenia z siebie emocji, ale nie jest to narzędzie, którym się komunikujemy na co dzień i na pewno nie wytrąci nas z równowagi.
Wiem, że łatwiej powiedzieć, a trudniej zrobić, ale warto spróbować pokazać dziecku, że wrzask, nie jest formą komunikacji, która nam odpowiada.
Szczerość w rodzinie
Wracam teraz, do tej szczerości wobec dziecka. Jako rodzice, próbujemy czasami zaradzić natychmiast danej sytuacji, zamiast po prostu powiedzieć: „Ten krzyk, sprawia, że boli mnie głowa, ten krzyk, działa mi na nerwy, sprawia, że trudno mi się skupić podczas jazdy”.
Jeżeli masz w samochodzie, dwójkę krzyczących dzieci, wrzeszczących, to zakładam, że to jest prawda. Działa ci to na nerwy, irytuje. Ich krzyki sprawiły, że boli cię głowa i trudno skupić się na jeździe. To ich odpowiedzialność. I co dalej?
Odpowiedzialność za krzyki
Możesz dalej iść w szczerość, powiedzieć: „Dzieciaki, ja wiem, umówiliśmy się, żę teraz jedziemy do kina, ale tak krzyczycie z tyłu, że nie mam ochoty, iść z bolącą głową. Mamy więc dwie możliwości. Ja, szczerze mówiąc, mam ochotę zawrócić samochód, jechać do domu i się położyć z zimnym okładem na głowie.
Albo mogę Was prosić, żebyście się uspokoili, żeby ten wrzask i dyskusję przenieść na inny czas, a ja w tym momencie dojadę spokojnie i może przestanie boleć mnie głowa jeśli będzie cisza. To jest naprawdę Wasz wybór”.
Daj dziecku wybór
Nie jest to szantaż emocjonalny, jest to postawienie sytuacji szczerze, tak jak jest.
- Dajesz dzieciom wybór.
- Wyrzuciłaś też z siebie to, że Ci się to nie podoba.
- Zrobiłaś to spokojnie.
- Takie powiedzenie, jak jest, co mi się nie podoba i dlaczego, jest bardzo oczyszczające i daje siłę do przetrwania tego krzyku oraz „bycia w zgodzie ze sobą”.
Często jest tak, że jako rodzice, tak się spinamy, nad trzymaniem się pewnych reguł, na byciu konsekwentnym i na tym, żeby dziecko wiedziało, że w danej sytuacji działałam wychowawczo.
Tak bardzo staramy się być rodzicem, że zapominamy o tym, że jesteśmy też po prostu człowiekiem, któremu ma prawo coś się nie podobać, ma prawo być zmęczonym pewnymi rzeczami, który źle funkcjonuje w głośnym, krzykliwym środowisku.
Mam dosyć krzyków
Sama tego nie lubię, więc staram się pokazać dzieciom, z którymi pracuję i przebywam, że krzyk jest w porządku, rozumiem, dlaczego to robisz, ale to jest sytuacja drażniąca, więc jeżeli to jest cały czas, nie da się tak żyć.
To nie jest forma komunikacji, którą posługujemy się na co dzień i tyle, po prostu postaw na szczerość.
