Jeszcze 5 minut!

„Jeszcze 5 minut!” może być zdaniem-zapalnikiem, które sprawia, że my (czyli rodzice) zaczynamy się wkurzać. Jednak może też być bardzo wygodnym elementem komunikacji z dzieckiem. Wszystko zależy od naszego nastawienia do tych nieszczęsnych minut.

Pewnie wiele osób kojarzy sytuację, w której prosimy lub przypominamy o codziennej czynności np.: Umyj zęby. Moja córka ma 11 lat i wakacje. Przypominam jej, że po śniadaniu myje się zęby, bo ma tyle na głowie („naście” ma na głowie), że zdarza jej się zapomnieć o tym na kilka godzin. Ta sama sytuacja może dotyczyć podniesienia plecaka z podłogi, wyjęcia naczyń ze zmywarki, powieszenia prania, odrobienia zadania domowego, takiej po prostu codzienności.

Zawsze, ale serio, zawsze słyszę, że zrobi to za 5 minut lub pytanie: Mogę za 5 minut? Na początku mnie to irytowało, bo skoro proszę to nie po to, żeby sprawy odwlekać. Mamy w sobie czasem taką potrzebę egzekwowania od dzieci obowiązków tu i teraz, co dość często kończy się kłótnią, gderaniem lub po prostu zgrzytami.

Daj dziecku czas

W przypadku małych dzieci chyba jest trochę łatwiej, bo dużo mówi się o tym, że trzeba maluchowi dać czas na przejście od jednej czynności do kolejnej, dlatego przy młodszych dzieciach sami dbamy o tych 5 minut przejścia.

Małemu człowiekowi bardzo trudno po prostu przestawić się z jednej czynności na kolejną, bo dziecko bawi się całym sobą, wciąga na tysiąc procent w daną czynności. To sprawia, że prośby o zakończenie zabawy czy posprzątanie zabawek, wyjście z placu zabaw itp. bywają powodem do histerii.

Nie dość, że trzeba przerwać miłą czynność to jeszcze sprawy nie idą po mojej myśli. O tych młodszych dzieciach napisałam całkiem sporo w artykule pt.

Jak powiedzieć, żeby dziecko posłuchało? >>

Dziecko nie chce?

Wracając do starszych, tu raczej po prostu oczekujemy działania, bez konieczności zwlekania choćby 5 minut, a powody tych oczekiwań nie zawsze są tak do końca racjonalne.

Każdy ma swoje obowiązki.
Mówię coś do ciebie.
Zawsze mówisz, że później.
Teraz to teraz i koniec.
Siedzisz pół dnia przed ekranem, zrób, o co cię proszę.

Wybucha i pyskuje?

Wydawać by się mogło, że to całkiem sensowne powody, jednak kiedy przyłożymy je do siebie (do tego, jak my byśmy się zachowali w danej sytuacji), to chyba mało kto rzuca wszystko tylko dlatego, że został poproszony o przyniesienie herbaty lub posprzątanie łazienki. W przypadku dorosłych okazuje się, że kawa jest ważniejsza i nic się nie stanie, jak łazienka poczeka 5 minut aż dopiję.

Zmiana nastawienia

Mój stosunek do tej prośby o jeszcze 5 minut uległ więc zmianie, nie wymagam rzucenia wszystkiego od drugiego człowieka, a tych 5 minut naprawdę nikomu nie robi różnicy. Już z pewnością nie robi krzywdy mojemu rodzicielskiemu autorytetowi (Dajesz się wodzić za nos – usłyszałam kiedyś od cioci).

Jak reagować na te życzliwe docinki i dobre rady napisałam cały artykuł: Co mówić, kiedy inni krytykują twoje metody wychowawcze? >>

Odpowiedzialność po stronie dziecka

Prawda jest taka, że tych 5 minut jest elementem komunikacji, który pomaga dziecku wziąć odpowiedzialność za swoje słowa i zrobić co ma do zrobienia bez zbędnego marudzenia.

Nie zdarzyło się nigdy, żeby dziecko po upływie 5 minut (które samo ze mną ustaliło, bywa to czasem też kwadrans) miało muchy w nosie i nie chciało współpracować. O ile kilkulatek może mieć z tym problem, tak dla starszego dziecka (10+) wynegocjowanie kilku minut sygnał dla rodzica: słyszę, rozumiem, zrobię „w swoim czasie”. Ale też pokazanie, że decyduję o swoich działaniach.

Czy warto spróbować? Jasne, zwłaszcza jeśli często kłócicie się o takie proste czynności – Ty naciskasz, upominasz, przypomnisz, a dziecko przyzwyczajone do takiego obrotu spraw, w wyuczony sposób czeka na te przypominajki i nawet nie przyjdzie mu do głowy, że jednak odpowiedzialność leży po jego stronie.

A co, jak nie zrobi po tych pięciu minutach?

U nas kilka razy scenariusz wyglądał mniej więcej tak.

Po upływie czasu, jeśli samo tego nie przypilnowało, rzucam tylko – minęło 5 minut i tyle.
Zazwyczaj słyszę „OK” i po kolejnej minucie kroki w kierunku łazienki czy zmywarki.
Jeśli jednak dziecko oleje Wasze ustalenia, wejdź do pokoju i powiedz, że: olało, że to nie fair, że odpowiedzialność po jego stronie itd.
Bez awantury czy kary w postaci szlabanu na telefon. Z rozmową.
Zapytaj, co proponuje w tej sytuacji pogadajcie, jak to ma się dalej potoczyć (to wciąż jego odpowiedzialność).
Pewnie zaproponuje, że teraz to zrobi i w porządku, tylko też warto przypilnować, żeby następnym razem sytuacja się nie powtórzyła. Jasno ustalcie, co się wydarzy, jeśli się powtórzy (konsekwencje wykombinujcie wspólnie).

Pięknie dziękuję

Jeszcze jedna ważna rzecz, o której staram się pamiętać. Zawsze, ale to zawsze dziękuję za przyniesienie mi herbaty, wyjęcie naczyń ze zmywarki czy jakikolwiek inny obowiązek, który nie jest jakąś szaloną atrakcją, ale pomaga ogarnąć nasze domowe życie.

Mogę oczywiście pomyśleć: Obowiązek to obowiązek, nie ma za co dziękować. Jednak to robię (oczywiście nie za umycie zębów czy lekcje), bo ludzie lubią, kiedy się ich pracę docenia.

To pokazuje dziecku, że widzę jego wkład w funkcjonowanie gospodarstwa domowego. Ja też lubię się czuć doceniona, gdy ugotuję pyszny obiad, każdy lubi.