Jak pomóc, gdy dziecko się boi? Dzisiaj porozmawiamy właśnie na ten temat, czyli o radzeniu sobie z dziecięcymi lękami.
W tym odcinku podcastu Nie tylko dla mam opowiadam o najczęstszych lękach na różnych etapach rozwoju dziecka. Z czego wynikają te lęki, jak działa lęk jako emocja, a także jak rodzice mogą wspierać swoje dzieci, budując relacje oparte na akceptacji i zrozumieniu.
Czego najczęściej boi się dziecko?
Niemowlęta i małe dzieci, czyli te w wieku od 0 do 3 lat, często boją się oddzielenia od rodziców. Lęk separacyjny jest naturalnym etapem rozwoju i zazwyczaj pojawia się między 6 a 18 miesiącem życia. Dzieci w tym wieku mogą również bać się głośnych dźwięków lub nieznanych osób.
Przedszkolaki, w wieku od 3 do 6 lat, mogą obawiać się ciemności, potworów pod łóżkiem, burz czy samotności. Lęki te są często związane z ich bujną wyobraźnią i brakiem zrozumienia pewnych aspektów rzeczywistości.
Dzieci w wieku szkolnym, od 6 do 12 lat, mogą odczuwać lęk przed porażką, strach przed testami, a także obawy związane z relacjami rówieśniczymi i akceptacją w grupie. Te lęki mogą wynikać z rosnących oczekiwań społecznych i szkolnych.
Nastolatki, w wieku od 13 do 18 lat, mogą doświadczać bardziej złożonych lęków, takich jak lęk przed odrzuceniem, presją rówieśniczą, a nawet lękiem przed przyszłością. W tym wieku intensywnie rozwija się tożsamość, co może prowadzić do zwiększonego stresu i lęków.
Dlaczego moje dziecko się boi?
Lęki u dzieci wynikają z różnych czynników. Oczywiste są etapy rozwoju, wpływy środowiskowe, a także genetyczne predyspozycje.
Dziecięcy strach jest naturalną reakcją obronną, która ma na celu ochronę przed potencjalnym niebezpieczeństwem. Kiedy dziecko doświadcza lęku, jego ciało reaguje serią fizjologicznych zmian, takich jak przyspieszone bicie serca, spłycony oddech czy napięcie mięśni.
Jak rodzice mogą pomóc dzieciom radzić sobie z lękami?
Przede wszystkim, ważne jest, aby akceptować i zrozumieć lęki dziecka. Unikajmy bagatelizowania czy wyśmiewania ich obaw. Dzieci potrzebują poczucia, że ich uczucia są ważne i że mogą liczyć na wsparcie rodziców.
Na przykład, jeśli dziecko boi się ciemności, zamiast mówić „Nie bądź śmieszny, nie ma czego się bać”, lepiej powiedzieć „Rozumiem, że ciemność może być przerażająca. Chcesz, żebyśmy zapalili lampkę nocną?”
Jednym z kluczowych kroków jest wysłuchanie. Poświęćmy czas na wysłuchanie dziecka i zrozumienie, co wywołuje jego lęk. Zadawajmy pytania, które pomogą nam lepiej zrozumieć źródło lęku. Na przykład, możemy zapytać: „Co dokładnie cię przeraża, kiedy myślisz o potworach pod łóżkiem?” lub „Czy jest coś, co mogłoby ci pomóc poczuć się bezpieczniej w ciemności?”
Techniki relaksacyjne, takie jak głębokie oddychanie, mogą być również bardzo pomocne. Nauczmy dzieci prostych technik, które pomogą im uspokoić się w stresujących sytuacjach. Możemy razem z nimi ćwiczyć głębokie oddychanie lub wyobrażanie sobie bezpiecznego miejsca.
Już się boi mniej!
Wizualizacja to kolejna skuteczna technika. Pomóżmy dzieciom wyobrazić sobie spokojne i bezpieczne miejsce, do którego mogą się udać w swojej wyobraźni, kiedy czują się przestraszone. Na przykład, dziecko może wyobrażać sobie, że jest na plaży, co może bardzo pomóc mu uspokoić się przed zaśnięciem.
Stworzenie rutyn i rytuałów daje dziecku poczucie bezpieczeństwa. Regularne godziny posiłków, wspólne czytanie przed snem czy codzienne rozmowy mogą pomóc dziecku czuć się bardziej bezpiecznie i mniej zestresowane.
Rodzice powinni również modelować zdrowe sposoby radzenia sobie z lękiem. Pokażmy dzieciom, jak my radzimy sobie z trudnymi chwilami. Na przykład, kiedy jesteśmy zestresowani, możemy pokazać dziecku, jak radzimy sobie z tym uczuciem, co pomoże dziecku zrozumieć, że każdy ma prawo do emocji i że ważne jest, jak sobie z nimi radzimy.
Podsumowując, omówiliśmy dziś najczęstsze lęki w różnych etapach rozwoju dziecka, z czego wynikają te lęki, jak działa emocja strachu oraz jak rodzice mogą wspierać swoje dzieci, budując relacje oparte na akceptacji i zrozumieniu.
Jeśli podobał wam się nasz podcast, subskrybujcie, zostawcie komentarz i podzielcie się nim z innymi rodzicami. Do usłyszenia następnym razem!
Książki opiekujace się lękami i trudnymi tematami
Czesio i trema – wiek 4+
ONCOdekalog emocji. Niezwykłe zwierzęta Ewy – wiek 10+
Kałużysko (depresja dziecka) – wiek 5+
Katastrofy – wiek 9+
Stało się coś złego. Jak sobie radzić ze złymi wiadomościami – wiek 8+
Martw się mniej – wiek 6+
Kiedy Karol poznał Emmę (odmienność wyglądu fizycznego) – wiek 4+.
Niewidzialna nitka (rozmowy o miłości i tęsknocie) – wiek 3+
Przyjaciele na śmierć i życie (temat samobójstwa nastolatków) – wiek 9+
Dyskryminacja – wiek 10+
Poznaj swoje prawa i broń ich – nastolatki
Nie dręcz mnie! – wiek 5+
Czego nie lubi burza? – wiek 4+.
Z radością daję znać, że sponsorem tego odcinka podcastu jest firma Persempra. Koniecznie zerknijcie, jak ułatwiają życie tworząc tkaniny na meble, które łatwo zmyć i wyczyścić.
